
Heksenweek
Heksen zijn al eeuwen een bron van inspiratie voor verhalen. Bij het zien van de cover van Heksenweek denk je waarschijnlijk niet aan een van deze verhalen. In dit boek komen ook geen heksen voor die voldoen aan het beeld dat kinderen vaak van hun hebben: punthoed, zwarte kat en een bezem. De heks in dit verhaal lacht zelfs niet kakelend, heeft geen enkele wrat en draagt schreeuwerige rode kleren.
Heks voor een week
Het boek gaat over Elsie Pekel. Elsie woont in een saai dorpje waar ze werkt in de winkel van haar vader. Ze is een goede verkoopster en houdt zich altijd aan Pekels Topregels voor Klantenservice. Stiekem droomt Elsie echter van een leven dat wat opwindender is. Als geroepen waait Magenta Spits haar winkel binnen: de rode heks die in het Krommevingerwoud woont. Ze zoekt iemand die een weekje op haar toren wil passen en al snel overtuigt ze Elsie ervan om de taak op zich te nemen. Dat is het begin van een magisch avontuur.
Het plot is behoorlijk voorspelbaar, maar de opmerkelijke personages maken veel goed. Als Elsie in de toren logeert kloppen al snel allerlei vreemde figuren aan de deur. Twee oude omaatjes bijvoorbeeld, die er super lief uitzien maar alles stelen wat ze kunnen vinden. En laten we vooral ook de dieren in het verhaal niet vergeten. Neem bijvoorbeeld, Lastpak, die ondanks zijn naam, helemaal niet zo vervelend blijkt te zijn. Hij is juist erg lief en beschermend. En ook de chagrijnige raaf Corbett, die duidelijk geen blad voor de mond neemt, is een leuke toevoeging.
parodie op sprookjes
Heksenweek roept al snel de sfeer op van bekende sprookjes. Er zitten namelijk veel elementen in het boek die typerend zijn voor dit genre. Het is bijvoorbeeld niet geheel toevallig dat Elsie drie betoveringen leert, want het getal drie komt vaak voor in sprookjes. Toch is Heksenweek zeker geen traditioneel sprookje. Dit boek kun je eerder lezen als een soort parodie op het genre. Om te beginnen wordt er vaak een humoristische draai gegeven aan bekende sprookjes. Neem bijvoorbeeld de twee oude omaatjes, Evie en Ada, die staarten blijken te hebben. Dit riep bij mij meteen een associatie op met Roodkapje. Umansky gaat met dit sprookje aan de haal door wolfachtige figuren van hen te maken. Ze zijn duidelijk geen slachtoffers!
Daarnaast lijkt er een kritische noot over sprookjes in het verhaal verborgen te zitten. Zo lezen we in het begin van het verhaal:
In boeken was het echter altijd de jongste zoon die avonturen beleefde en rijk werd. Meisjes in verhalen dansten meestal, of ze sliepen en verdeden hun tijd tot een prins hen kwam redden, en dan trouwden ze in grote witte jurken en prachtige schoenen. Er werkte er nooit eentje in een winkel.
Hoewel het hier niet direct over sprookjes gaat, wordt dit wel gesuggereerd. Zo is het meisje dat slaapt tot een prins haar komt redden, een duidelijke verwijzing naar Doornroosje. Elsie is het niet eens met de wijze waarop jongens enerzijds en meisjes anderzijds worden neergezet. Ze kan zich duidelijk niet identificeren met de meisjes uit de boeken. Ze wil net als jongens avonturen beleven, maar wil stiekem toch ook die ‘prachtige schoenen’ die de meisjes dragen. Op deze manier geeft Umansky een personage als Elsie meer diepgang dan de archetypes die kenmerkend zijn voor sprookjes.
Het meer uitgewerkte karakter van zowel Elsie als Magenta, staat dan ook in schril contrast met de oppervlakkigheid van de andere personages. Dit betekent dat de archetypes die kenmerkend zijn voor sprookjes, niet volledig uit het verhaal zijn verdwenen. Vaak hangt de naam van deze personages samen met slechts één eigenschap. Neem bijvoorbeeld Hank. Hij is niet veel meer dan een ijdele jongen met prachtig blond haar. Bij deze personages komt vaak het parodiegehalte weer om de hoek kijken. Illustratief is de manier waarop Sylfine omgaat met de dieren in het bos. In verschillende Disney films worden prinsessen, zoals Doornroosje en sneeuwwitje, achtervolgd door hordes dieren. Umansky drijft de spot met dit aspect door Sylfine smekende borden in haar tuin te geven en door haar vaak op te laten dagen met tegenstribbelende dieren. Dit levert vaak hilarische situaties op, zo zit er een keer een schildpad verstrikt in haar warrige krullen.
eigenzinnige illustratiestijl
De tekst wordt regelmatig afgewisseld met illustraties van Ashley King. Hoewel het gaat om zwart-wit tekeningen, zal de lezer ze vaak toch in kleur gaan zien. In de tekst lijkt kleur namelijk een belangrijke rol te spelen. Een goed voorbeeld is de beschrijving van het uiterlijk van Magenta Spits. Zij wordt niet voor niks de Rode Heks genoemd! Ze draag niet alleen rode handschoenen en een rode jas, maar heeft ook nog eens rode haren.

Illustratie uit Heksenweek, King (2021)
King heeft een vrij opvallende illustratiestijl; zijn tekeningen zijn behoorlijk plat, wat alles een vreemd perspectief geeft. Hoewel deze eigenzinnige stijl goed aansluit bij de sfeer van het verhaal, komen de tekeningen nogal cartoonesk over en dit sprak mij persoonlijk niet zo aan. Bovendien zijn de illustraties vrij statisch; wanneer er iets verandert in de tekst blijven de tekeningen hetzelfde. Neem bijvoorbeeld Lastpak. Hij wordt precies hetzelfde getekend voor en na zijn bad, terwijl we in de tekst lezen dat hij na de wasbeurt ineens ‘een behoorlijk knappe hond’ blijkt te zijn.
Op de illustraties is niet veel meer te zien dan wat er in het tekst gebeurt. Hierdoor krijgen ze vooral een ondersteunende functie. Een gemiste kans, want King had het parodie aspect op een interessante wijze in zijn tekeningen kunnen verwerken.
humoristisch boek over heksen
Heksenweek is een boek over heksen, maar met het griezelgehalte valt het behoorlijk mee. Magenta Spits is geen enge heks en ook het woud waar ze woont is helemaal niet zo angstaanjagend als de dorpelingen denken. Umansky schreef vooral een vermakelijk boek vol humor en vreemde personages, dat geschikt is voor kinderen vanaf 8 jaar. Heksenweek is het eerste deel in een nieuwe magische en vrolijke heksenserie en er volgen zeker nog drie nieuwe avonturen over Elsie, Magenta en hun bijzondere vrienden.
nieuwsgierig?
Ben je nieuwsgierig geworden naar Heksenweek en wil je alvast een voorproefje? Op de website van Lemniscaat vind je een inkijkfragment en een leuk filmpje dat een goede indruk geeft van het verhaal. Bij het boek is ook een uitgebreide lesbrief gemaakt, vol creatieve opdrachten, zoals het maken van een nieuwe cover. Er staan ook opdrachten in die te maken hebben met woordenschat, creatieve taal en muziek.
STEUN JOUW FAVORIETE BOEKHANDEL!
De leukste plek om Heksenweek te kopen is natuurlijk in een (kinder)boekenwinkel! Maak bijvoorbeeld een afspraak bij mijn favoriet: de Boekenberg in Eindhoven. Ik weet zeker dat je in deze winkel nog meer boeken vol magie zult vinden.
DEEL DEZE RECENSIE

De kleine kinderboekenkapitein
Ahoy! Ik ben de kleine kinderboekenkapitein, maar mensen noemen me ook wel Cheyenne. Ben je op zoek naar je volgende leesavontuur? Spannend! Ik kan je daarbij helpen.
7,5/10

Auteur: Kaye Umansky
Illustrator: Ashley King
Uitgever: Lemniscaat, 2021
Vertaling: Jesse Goossens
ISBN: 978 90 477 1317 3
Aantal pagina’s: 174