Menu
De eik was hier
April is de Maand van de Filosofie. Het thema van 2021 is: De natuur was hier. Speciaal voor deze gelegenheid schreef Bibi Dumon Tak het kinderboek De eik was hier. Ze daagt de lezer uit na te denken over de plek van de natuur in onze samenleving. In het geval van de Troeteleik komt die letterlijk in de knel door de gejaagde levensstijl van de mens. Dit boek is fantastisch om over het thema te filosoferen maar ook gewoon een heerlijk boek om te lezen.
Een bijzonder levensverhaal
In dit boek geeft Dumon tak het woord aan een zomereik, ook wel de ‘Troeteleik genoemd, die in de middenberm van de A58 bij Ulvenhout staat. De eik is bijna tweehonderd jaar oud. En wie zo oud is, heeft veel meegemaakt en veel te vertellen. Af en toe krijgt de eik bezoek van een gaai, die op een van zijn takken komt zitten. Aan die gaai vertelt de eik zijn levensverhaal.
De eik vertelt hoe hij rustig opgroeide in een bos en hoe alles veranderde met de aanleg van de A58. Alle bomen om hem heen werden gekapt, maar hij mocht bij toeval blijven staan. Hij kreeg een hek ter bescherming tegen de gevaren van de weg. Er was een ingenieus watersysteem nodig en een bult wormenpoep om zijn leven te redden. Maar hij staat er nog steeds! Nu razen er dagelijks duizenden auto’s langs hem heen. En het worden er steeds meer. Daarom moet de eik wijken voor extra asfalt. Verplaatsen is geen optie. ‘Maar laten we hopen dat de mens tot bezinning komt en eindelijk begrijpt dat stilstand voorrang heeft op haast,’ schrijft Dumon Tak aan het einde van het boek.
Tweehonderd jaar stilstaan of tien jaar vliegen?
Het is bijzonder hoeveel persoonlijkheid Dumon Tak de boom en de gaai heeft weten te geven: de boom is contemplatief en in zichzelf gekeerd. De gaai daarentegen is een beetje brutaal, is altijd druk en plaagt de boom het liefst een beetje. De eikenboom en de gaai raken verwikkeld in speelse en plagerige dialogen. ‘He, eikel,’ zegt de gaai. ‘Hé, verentooi,’ zegt de eikenboom. Samen denken ze na over wat beter is: tweehonderd jaar stilstaan of tien jaar leven, maar wel kunnen vliegen. ‘Wie rent kijkt alleen maar voor zich uit, wie stilstaat ziet de hele wereld om zich heen.’ De gaai vindt dit een mooie eikenwijsheid, maar is duidelijk geen fan van stil blijven zitten. De gaai heeft een kort leven, dus alles moet snel, snel, snel. Bomen weten niet wat tijdverspilling is, want zij leven honderden jaren. ‘Wat hollen is weet ik niet, maar van stilstaan weet ik alles,’ zegt de eik.
HEt wortelkoor
Het is fascinerend hoe de boom aan zijn wijsheid komt. Via openstaande raampjes van auto’s in de file hoort hij bijvoorbeeld nieuwsberichten over wat er met hem gebeurt. Ook heeft hij contact met vogels en andere dieren die bezoekjes brengen, maar hij krijgt vooral veel informatie via het ‘www’: het wortelwijdeweb. Hij noemt dat ook wel ‘zijn wortelkoor’ en dat koor onderbreekt zijn verhaal regelmatig, met geweldige gedichten. Ze hebben een heerlijk ritme en vormen een interessante afwisseling met de rest van de tekst. Het wortelkoor heeft dezelfde functie als het koor in Oud-Griekse tragedies: als alwetende vertellers weten zij wat er in de wereld speelt en zij horen van het plan om de boom om te hakken.
een allemensenboek
Wat een geweldig kinderboek van de Maand van de Filosofie is De eik was hier. Echt een pareltje! In woord en beeld. De taal van Bibi Dumon Tak is poëtisch, filosofisch, alledaags en toch verheven. Dat je zoveel inhoud kunt stoppen in zo weinig pagina’s is echt heel knap. De tekeningen van Marije Tolman geven het nog meer diepgang. Vooral haar fotocollages maken veel indruk. Ik kan De eik was hier dan ook niet echt een kinderboek noemen, want ik weet zeker dat ook volwassenen dit een bijzonder boek zullen vinden.
Actief aan de slag
Op vrijwel elke bladzijde vind je wel een interessant weetje waar je het met kinderen over kunt hebben. Of het nu gaat over verschillende bomen, het milieu of de wereldoorlogen. Gelukkig is er op www.naarschoolmetquerido.nl een gratis lesbrief te vinden bij dit mooie boek. Deze lesbrief nodigt uit om actief met filosofische vragen aan de slag te gaan. De lessuggesties zijn met name geschikt voor leerlingen in groep 6, 7 en 8.
STEUN JOUW FAVORIETE BOEKHANDEL!
De leukste plek om De eik was hier te kopen is in een (kinder)boekenwinkel! Maak bijvoorbeeld een afspraak bij mijn favoriet: de Boekenberg in Eindhoven. Ik weet zeker dat je in deze winkel nog meer bijzondere boeken over de natuur zult vinden, zoals De wind wijs de weg bijvoorbeeld.
DEEL DEZE RECENSIE
Share on pinterest
Share on facebook
Share on twitter
Share on linkedin
Share on whatsapp
Share on email
De kleine kinderboekenkapitein
Ahoy! Ik ben de kleine kinderboekenkapitein, maar mensen noemen me ook wel Cheyenne. Ben je op zoek naar je volgende leesavontuur? Spannend! Ik kan je daarbij helpen.
5/5
8,5/10
Auteur: Bibi Dumon Tak
Illustrator: Marije Tolman
Uitgever: Querido, 2021
ISBN: 978 90 451 2532 9
Aantal pagina’s: 128
Meer recensies
WAAR BEN JE NAAR OP ZOEK?
Laat een reactie achter
0 Reacties